گزارشی از آزمون‌ها و مصاحبه‌های دکتری (بخش هفتم)

جمع‌بندی منتقدانه درباره‌ی مصاحبه‌ی قم

1. عدالت و انصاف در نوبت‌بندی مصاحبه‌ها چندان رعایت نشد. برخی از کسانی که دیرتر آمدند و دوست و آشنا داشتند، متأسفانه اسم‌شان در لیستِ نوبت، جلوتر نوشته می‌شد!
2. با توجه به این‌که حدود 30 تا 40 نام‌زدِ دکتری به قم دعوت شده بودند، و نیز با توجه به این‌که مدتِ مصاحبه‌ها کمی طولانی بود، نباید همه‌ی دعوت‌شدگان، در یک روز دعوت می‌شدند. مسئولان می‌توانستند به گونه‌یی برنامه‌ریزی کنند که نام‌‌زدان، در دو یا سه روز، و در ساعت‌های مشخصی دعوت شوند. من که خیلی خیلی خسته شده بودم.
3. هیچ و هرگز نیازی نیست و درست نیست که محتوای مصاحبه، پرسش‌های فراوان و پشت سر هم باشد. هم‌این‌که متن انگلیسی و عربی به درستی خوانده و ترجمه شود، و هم‌این‌که نام‌زدِ دکتری، آثاری داشته باشد، نشان‌دهنده‌‌ی همه چیز است. پیش‌تر هم گفتم که مصاحبه‌ی دانشگاه تهران، از این نظر، به‌ترین بود. محتوای مصاحبه‌ی دانشگاه تهران، سه محور داشت: 1. متن‌خوانی و ترجمه، 2. کارهای پژوهشی و آثار قلمی، 3. یک یا دو پرسش فلسفی. آن‌گونه که پیش از این گفتم، یکی از استادان گرامی قم (دکتر گندمی)، خیلی پرسش می‌کردند: جزئی و رگباری و کمی غیر اخلاقی!
4. ناهارخوری دانشگاه پردیس قم، بسته بود و نمازخانه و بانک‌ش باز! و البته از طریقی، این کم‌بودِ شکمی، کمی جبران شد: از صبح تا عصر که من آن‌جا بودم، سه بار کیک و شیرکاکائو و آب‌میوه آوردند.
5. نکته‌ی مثبت را نیز بگویم: همه‌ی آثار و پژوهش‌های نام‌زدها پیش از مصاحبه، گرفته و در پرونده‌یی گذاشته شد و پیش از ورودِ ما به اتاق مصاحبه، در اختیار استادان قرار داده شد. امیدوارم دست کم پس از مصاحبه و در نبودِ مصاحبه‌شونده، آثار و پژوهش‌ها به خوبی و به دقت نگاه شود.
6. برخوردِ اخلاقی استادان، به جز یک استاد، همگی خوب و مناسب بود.
و نکته‌ی پایانی این بخش:
به همه‌ی شرکت‌کنندگان در کنکور دکتری در سال‌های آینده سفارش می‌کنم که به دو نکته‌ی مهم درباره‌ی مصاحبه‌ها توجه داشته باشند: یکی این‌که خیلی تمرین متن‌خوانی (عربی و انگلیسی) کنند. لازم نیست خیلی لغت بخوانند. تمرین فراوان متن‌خوانی و ترجمه، خیلی تأثیرگذار است. دوم این‌که اگر می‌توانند، مقاله بنویسند و در مجلات، و البته فقط مجلاتِ پژوهشی و نه تخصصی به چاپ برسانند.