گزارشی از آزمون‌ها و مصاحبه‌های دکتری (بخش دوم)

یک نکته‌یی را پیش از این‌که بخواهم یکی یکی درباره‌ی مصاحبه‌های دانشگاه‌ها بنویسم، باید به صورت کلی بگویم تا ناچار نباشم در بیان جزئیات، نام استادی را ببرم و کسی را دل‌گیر کنم:

برخی استادها کارها و حرف‌هاشان هیچ و هرگز در خور یک استاد، بل‌که در خور یک انسان نبود! ... یکی از استادها در میانه‌ی مصاحبه، و در وسط پاسخ به پرسشَ‌ش، به گوشی هم‌راهَ‌ش پاسخ می‌داد و تا 5 دقیقه، هم‌این‌جوری صحبت می‌کرد و انگار نه انگار من دارم با او حرف می‌زنم! و من مجبور بودم مخاطبَ‌م را استادِ دیگری قرار بدهم. یکی از استادان دیگر، در دانشگاهِ دیگر، وسطِ مصاحبه، و درست روبه‌روی چشمِ مصاحبه‌شونده، غذا می‌خورد! آن‌هم با سر و صدای فراوانِ لب و دهان و ...!! ... بگذارم و بگذرم و بیش از این نگویم. فقط امیدوارم مسئولان، یک فکری برای این موضوع بکنند. مصاحبه‌شونده‌ها انسان هستند و حرمت دارند. باید مسئولانِ آموزش عالی و دانشگاه‌ها، تذکری عملی و بسیار جدی و پی‌گیرانه به دانشگاه‌ها بدهند تا سال‌های دیگر، این‌جور کارهای ناپسند، و البته نه چندان زیاد، رخ ندهد.

آزمونِ مستقل دانشگاهِ تهران:

این دانشگاه، یک روز پیش از مصاحبه‌، از دعوت‌شدگانِ به مصاحبه، آزمونِ کتبی گرفت. آزمون، آزمونِ خوبی بود. تستی نبود اما تشریحی‌َ‌ش نیز جنبه‌ی حفظی و کلیشه‌یی نداشت. دو آزمونِ دو ساعته گرفتند: نخستین آزمون، متنی عربی بود درباره‌ی امکانِ ذاتی و استعدادی و فقری. نیازی نبود ترجمه کنیم. فقط باید متن را می‌خواندیم و بر پایه‌ی فهم‌مان از متن، به دو پرسش، (به زبان فارسی) پاسخ می‌دادیم. دومین آزمون، متنی انگلیسی بود درباره‌ی برهانِ آنسلم. این را نیز باید فقط می‌خواندیم و بر پایه‌ی فهم‌مان از متن، به دو پرسش پاسخ می‌دادیم. البته این شیوه، جنبه‌ی منفی نیز دارد؛ و آن این‌که شاید در تصحیح برگه، کمی سلیقه‌یی برخورد شود؛ و یا خدایی‌نکرده، به برگه‌یی از برگه‌ها (که گمان می‌کنم حدود 20 تا 25 برگه بود)، به هر علت و انگیزه‌یی، عنایتِ بیش‌تری شود.

در بخش سوم، به مصاحبه‌ی دانشگاه تهران می‌پردازم.

ادامه دارد

گزارشی از آزمون‌ها و مصاحبه‌های دکتری (بخش نخست)

شرکت در آزمونِ سراسریِ دکتری، امروزه، هزینه‌های مادی و معنویِ کمابیش فراوانی دارد. در گام نخست، شرکت در کنکورِ تستی سراسری‌ست که هزینه‌ی ثبت نام‌َ‌ش 35 هزار تومان است. و اگر خدایی‌ْنکرده مجاز شوی (!)، تازه سختی‌ها و مصیبت‌ها و سرگردانی‌ها و دوندگی‌ها و پول‌خرج‌کردن‌ها آغاز می‌شود! ...
پس از انتخابِ رشته و دانشگاه، به حداکثر پنج دانشگاه، دعوت به مصاحبه می‌شوی. و برای هر یک از این مصاحبه‌ها، جداگانه، باید هزینه‌ی مادی بپردازی؛ برخی، 25 هزار تومان می‌گیرند و برخی 50 هزار تومان! برخی دانشگاه‌ها افزون بر مصاحبه، آزمونِ کتبی نیز می‌گیرند ... . و من بد ندیدم که روندِ آزمون‌ها و مصاحبه‌های خودم را در این وبلاگ بنگارم؛ به این امید که برای مسئولان و استادان و نامزدانِ آینده‌ی آزمونِ دکتری، سودمند باشد.

از آزمونِ سراسری آغاز می‌کنم؛ و سپس یکی یکی، درباره‌ی آزمون‌ها و مصاحبه‌های دانشگاه‌ها می‌گویم:

آزمون سراسری و تستی کنکور: از دیدِ من، این آزمون، چندان استادارد نبود. برخی از پرسش‌ها نه سخت، بل‌که غیر طبیعی بود؛ به ویژه پرسش‌های فلسفه اسلامی! من بر این گمانَ‌م که اگر خودِ پور ِ سینا و ملای شیرازی و شیخ شهید، زنده می‌شدند و در این آزمون شرکت می‌کردند، نمی‌توانستند به همه‌ی آن‌ها پاسخ بدهند، چه رسد به استادانِ عزیز کنونی ما! برخی پرسش‌ها بسیار بسیار جزیی و ریز بودند! گویی طراح تست‌ها می‌‌خواستند با پرسش‌های بسیار بسیار ریز و جزیی، مچ‌گیری کنند و پوست از سر دانش‌جویان بکنند! معلوم بود که رفته‌اند و حسابی گشته‌اند و پرسش‌های ناشناخته را از گوشه‌ْ‌کنارهای ناآشنا و نادیده و کم‌دیده‌ی کتاب‌هایی مانندِ اسفار و شفا و حکمة الاشراق برگزیده‌اند! ...
تست‌های انگلیسی نیز سخت بود. تست‌های استعدادِ تحصیلی نیز هم‌این‌گونه بود. به گمانَ‌م چندان نیازی به تست‌های استعداد تحصیلی نیست. این‌جور تست‌ها فقط جیبِ ناشرانِ فرصت‌طلب و آماده‌ی سودجویی را پر می‌کند. لابد تا یکی دو سالِ دیگر، نزدیکِ کنکور دکتری که می‌شود، کتاب‌های مهارتِ تست‌زنی در این‌باره، حسابی بازارشان گرم خواهد شد! با این روند، کنکور دکتری نیز تا چند سالِ دیگر، مانند کنکور سراسری کارشناسی، دکانی خواهد شد برای سودجویانِ فراوانِ بازارِ تست و تست‌زنی درباره‌ی استعداد تحصیلی؛ چرا که موفقیت در زدنِ تست‌های هوشی و استعدادی، بیش‌تر، مهارتی‌ست تا هوشی و استعدادی.

ادامه دارد ...